Status i wdrożenie Umowy ATP w 2021 roku – liczba kontroli i wydanych certyfikatów
Dostosowanie się do wymogów formalno-prawnych w zakresie transportu drogowego produktów łatwo psujących się jest jednym z najważniejszych aspektów w tej branży. Wszelkie odstępstwa od norm mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia konsumentów. Dlatego tak ważne jest ścisłe przestrzeganie krajowych i międzynarodowych przepisów dotyczących transportu drogowego produktów spożywczych oraz dbać o właściwy stan techniczny pojazdów przewożących te ładunki, a także urządzeń odpowiedzialnych za monitorowanie temperatury i właściwą kontrolę jakości produktów.
Do najważniejszych regulacji w zakresie transportu drogowego produktów łatwo psujących się należą Umowa o międzynarodowych przewozach szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów (umowa ATP). Reguluje ona przewóz łatwo psujących się produktów spożywczych innych niż owoce i warzywa oraz sprzęt używany do przewozu tych produktów. Zawiera wspólne standardy dla pojazdów transportowych z kontrolowaną temperaturą (sprzęt transportowy i pojazdy to kontenery morskie, przyczepy chłodnie i wagony chłodnie). Załącznik 1 do tej umowy określa rodzaje sprzętu używanego w transporcie łatwo psujących się artykułów spożywczych. Nielegalny jest transport łatwo psujących się artykułów spożywczych przez granice międzynarodowe między państwami będącymi sygnatariuszami porozumienia, chyba że pojazd posiada certyfikat ATP. Specjalistyczny sprzęt używany do przewozu łatwo psujących się towarów musi spełniać odpowiednie normy izolacji i chłodzenia określone w Umowie.
Kontrole zgodności specjalnego wyposażenia transportowego z normami określonymi w umowie ATP (załącznik 1, dodatek 1) przeprowadza się:
a) przed dopuszczeniem wyposażenia do użytku,
b) okresowo, co najmniej raz na sześć lat, oraz
c) na każde żądanie właściwego organu Umawiającego się Państwa.
Z wyjątkiem przypadków przewidzianych w sekcjach 5 i 6 dodatku 2 do załącznika 1 do Umowy ATP, kontrole przeprowadza się na stanowisku kontrolnym wyznaczonym lub zatwierdzonym przez właściwy organ państwa, w którym urządzenie jest zarejestrowane lub wpisane do rejestru, chyba że w przypadku kontroli, o której mowa w lit. powyżej, przeprowadzono już kontrolę samego urządzenia lub jego prototypu na stanowisku kontrolnym wyznaczonym, lub zatwierdzonym przez właściwy organ kraju, w którym sprzęt został wyprodukowany.
A – przykład urządzeń i pojazdów w dobrym stanie technicznym
B – przykład urządzeń i pojazdów w złym stanie technicznym
Certyfikat ATP jest ważny przez sześć lat, ale można go przedłużyć o kolejne trzy lata pod warunkiem przeprowadzenia egzaminu „w eksploatacji” poprzez badanie współczynnika K w zatwierdzonej stacji ATP, autoryzowanej przez każdy kraj, który jest sygnatariuszem porozumienia. Lista autoryzowanych ośrodków dostępna jest na stronie: https://unece.org/atp-competent-authorities-and-testing-stations. Nasza jednostka jest jedną z autoryzowanych stacji badań ATP.
Jeśli posiadasz pojazd wyposażony w urządzenia, które nie posiadają certyfikatu ATP i nie wydano homologacji typu, wówczas jedyną możliwością uzyskania certyfikatu jest przeprowadzenie badania w zatwierdzonym ośrodku badawczym.
Poniżej przedstawiono dane udostępnione przez UNECE dot. Liczby kontroli i liczby wydanych certyfikatów ATP przez kraje, w których transport łatwo psujących się produktów regulowany jest w zgodzie z przepisami ATP. Informacje o liczbie przeprowadzonych kontroli i wykrytych naruszeń w 2021 r. przekazało dwanaście krajów: Belgia, Bośnia i Hercegowina, Czechy, Finlandia, Francja, Grecja, Węgry, Włochy, Łotwa, Norwegia, Polska i Hiszpania (patrz tabela 1 poniżej).
Dodatkowe informacje na temat liczby certyfikatów wydanych w 2020 roku przekazało dwadzieścia krajów: Belgia, Białoruś, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Węgry, Włochy, Łotwa, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja i Wielka Brytania (patrz tabela 2 poniżej).
Bibliografia:
– SCHREMPF, Bernhard. ATP – agreement. Refrigeration and foodstuffs – energy consumption. In: Modern Technologies in the Food Industry. Volume I, 1-3 noiembrie 2012, Chişinău. Chișinău, Republica Moldova: 2012, pp. 175-178. ISBN 978-9975-87-428-1.
– Economic Commission for Europe. Inland Transport Committee, Working Party on the Transport of Perishable Foodstuffs Seventy-ninth session, Geneva, 25-28 October 2022, Item 4 (d) of the provisional agenda, Status and implementation of the Agreement on the International Carriage of Perishable Foodstuffs and on the Special Equipment to be Used for such